Odpowiedzialność małżonka za długi

W praktyce intercyzy nie są popularne. Oznacza to, że w większości przypadków małżonków obowiązuje wspólność ustawowa. W takiej sytuacji możliwe jest kierowanie egzekucji do majątku wypracowanego przez każdego z małżonków. Kiedy zatem małżonek będzie musiał odpowiadać za długi swojego partnera?

O długach małżonka niekoniecznie można dowiedzieć się właśnie od współmałżonka. Niekiedy fakt ten wychodzi na jaw po przedstawieniu przez wierzyciela tytułu egzekucyjnego lub zajęcia czy to wynagrodzenia, czy też rachunku bankowego. Współcześnie niezwykle ważny dla stwierdzenia, czy drugi małżonek odpowiada za długi pierwszego, jest fakt, czy wyraził on zgodę przy zaciąganiu zobowiązania. Taka sytuacja ma miejsce, dla przykładu, przy podpisywaniu umowy kredytowej.

Zgoda małżonka

Jeżeli zobowiązanie zostało zaciągnięte przez jednego z małżonków, ale drugi o nim wiedział, to wierzyciel może żądać spłaty długu nie tylko z majątku osobistego dłużnego małżonka, ale również z majątku wspólnego, jaki posiadają małżonkowie. Dobrym przykładem jest tu właśnie podpisanie umowy kredytowej z bankiem. W takim przypadku instytucja ta bardzo często uzależnia przyznanie kredytu od popisania dodatkowego dokumentu przez drugiego małżonka. Warto przy tym dodać, że majątkiem wspólnym małżonków są wszystkie dobra, które nabyli oni w trakcie trwania małżeństwa. Poza dochodami mowa tu o nieruchomościach (dom, mieszkania, działka) czy ruchomościach (np. pojazdy). W takim przypadku spod egzekucji wyjęty będzie wyłącznie majątek osobisty współmałżonka, czyli ten zgromadzony przed ślubem.

Kiedy trzeba spłacać długi małżonka? Zdjęcie pochodzi ze strony: pixabay.com
Kiedy trzeba spłacać długi małżonka? Zdjęcie pochodzi ze strony: pixabay.com

Brak zgody małżonka

Tu faktycznie brak jest możliwości egzekwowania przez wierzyciela zobowiązania z majątku wspólnego małżonków. W takim wypadku może on dochodzić swoich roszczeń wyłącznie z majątku osobistego tego dłużnika, który powinien spełnić dane świadczenie (przykładowo spłacać raty na poczet zaciągniętego kredytu). W praktyce najczęściej wierzyciele kierują egzekucję do wynagrodzenia małżonka, który jest dłużnikiem. Dzieje się tak dlatego, że napotkać można spore problemy z odnalezieniem majątku, który byłyby majątkiem osobistym dłużnika – nabytym przed wstąpieniem w związek małżeński. Nie jest to jednak niemożliwe (dobrym przykładem jest odziedziczenie przez małżonka nieruchomości przed zawarciem związku małżeńskiego).

Co to jest przymusowa rozdzielność majątkowa?

Jeszcze inną możliwością jest ta, którą przewiduje art. 52 § 1a. Otóż: „Ustanowienia przez sąd rozdzielczości majątkowej może żądać także wierzyciel jednego z małżonków, jeżeli uprawdopodobni, że zaspokojenie wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym wymaga dokonania podziału majątku wspólnego małżonków”. Oznacza to, że w momencie, gdy wierzyciel nie otrzyma należnej mu wierzytelności, będzie mógł doprowadzić do ustanowienia przez sąd rozdzielczości majątkowej i jednocześnie zajęcia części majątku wspólnego tego małżonka, który jest dłużnikiem.