W postępowaniach rozwodowych możliwe jest zasądzenie alimentów od jednego małżonka na rzecz drugiego. Sąd orzeknie w wyroku rozwodowym alimenty dla byłego małżonka, jednak wyłącznie na jego wniosek. W jakich sytuacjach jest możliwe przedłużenie alimentów?
Alimenty a kwestia winy za rozpad pożycia
W przypadku rozwodu bez orzekania o winie za rozkład pożycia każdy z małżonków może żądać od drugiego dostarczania środków utrzymania wyłącznie wtedy, gdy popadnie w niedostatek, który jest brakiem możliwości utrzymania siebie w niezbędnym zakresie. Wysokość świadczenia alimentacyjnego jest uzależniona od majątkowych i zarobkowych możliwości osoby zobowiązanej do płacenia alimentów i usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Tak samo sytuacja wygląda, gdy rozwód zostanie orzeczony z winy obu stron lub gdy żadna strona nie ponosi winy za rozkład pożycia.
W sytuacji, gdy sąd stwierdzi wyłączną winę jednego z małżonków, druga strona może domagać się alimentów nawet wtedy, gdy nie znajduje się w niedostatku. Uzasadnieniem żądania jest w tym wypadku istotne pogorszenie się sytuacji materialnej niewinnego małżonka.
Jak długo płaci się alimenty na rzecz byłego małżonka?
Gdy sąd na zgodny wniosek stron nie orzeka o winie za rozwód, obowiązek alimentacyjny jest ograniczony 5-letnim terminem. Przepisy kodeksu rodzinnego uwzględniają przedłużenie alimentów na rzecz małżonka, ze względu na wyjątkowe okoliczności, którymi są na przykład choroba lub inwalidztwo byłego małżonka ograniczające zdolności zarobkowe.
W przypadku, gdy jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego lub współwinnego rozpadu pożycia, obowiązek dostarczania drugiemu małżonkowi jest dożywotni. Wygasa ze śmiercią któregokolwiek z małżonków, co znaczy, że uprawniony małżonek nie może dochodzić alimentów od spadkobierców zobowiązanego małżonka. Obowiązek alimentacyjny wygaśnie z chwilą wstąpienia uprawnionego małżonka w kolejny związek małżeński.
Przedłużenie alimentów na małżonka
Przedłużenie terminu alimentacji na rzecz byłego małżonka możliwe jest wyłącznie wtedy, gdy nastąpią wyjątkowe okoliczności, które przekładają się na sytuację materialną stron. Formalnie przedłużenie alimentów może nastąpić wyłącznie na drodze sądowej. Wniosek może zostać złożony już po upływie 5 lat od orzeczenia rozwodu, ale okoliczności będące podstawą do przedłużenia świadczenia alimentacyjnego muszą zaistnieć przed upływem 5-letniego terminu od orzeczenia rozwodu.