Pracownica w ciąży i jej prawa w pracy

Kobiety w ciąży świadczące pracę w oparciu o umowę o pracę korzystają z dodatkowej ochrony prawnej. Nie tylko nie muszą obawiać się wypowiedzenia, ale ustawodawca chroni je przed wykonywaniem prac niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia. Jesteś w ciąży? Sprawdź, jakie masz prawa!

Dla każdej kobiety ciąża to czas szczególny. W tym okresie również pracodawca ma znacznie więcej obowiązków, gdyż musi pamiętać o przestrzeganiu praw ustanowionych przez ustawodawcę względem kobiet w ciąży. Jest zobowiązany do tego od momentu, w którym jego pracownica poinformowała go o ciąży i potwierdziła fakt ten zaświadczeniem lekarskim. Jakie powinności nakłada ciążą na podmiocie zatrudniającym? Jakich udogodnień spodziewać może się przyszła mama?

Nie stracisz pracy!

Jedną z najpoważniejszych obaw każdej pracującej kobiety w ciąży jest ewentualna utrata środków utrzymania. Trzeba wiedzieć, że taki scenariusz nie jest możliwy. Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę z pracownicą w okresie ciąży, jak również w czasie urlopu macierzyńskiego (art. 177§1 Kodeksu pracy). Odstępstwem od tej reguły jest sytuacja, w której zachodzą przyczyny uzasadniające ewentualne rozwiązanie zawartej umowy bez wypowiedzenia z winy pracownicy i na takie rozstrzygnięcie sprawy zgodę wyraziła zakładowa organizacja, która ją reprezentowała.

pregnant-244662_1280
Jesteś przyszłą mamą, która pracuje na etacie? Sprawdź, jakie masz prawa! Źródło obrazka: pixabay.com

Ochrona przed uciążliwymi pracami

Zgodnie z art. 176 Kodeksu pracy pracodawca nie może zatrudniać kobiet w ciąży przy pracach szczególnie uciążliwych i szkodliwych dla zdrowia. Zakaz ten ma charakter bezwzględny, zaś jego naruszenie uprawnia pracownicę do złożenia odmowy wykonywania pracy i to bez ponoszenia konsekwencji. Warto też pamiętać, że w drodze rozporządzeń ustalony został wykaz prac uciążliwych i szkodliwych dla zdrowia. Jeżeli kobieta dotychczas świadczyła pracę na takim stanowisku, to pracodawca powinien zapewnić jej inne, które będzie odpowiednie z uwagi na jej stan.

Nie będziesz pracowała w nocy

Pracownica w ciąży nie musi obawiać się ani nadgodzin, ani pracy w godzinach nocnych. W przypadku, gdy dotychczas świadczyła ona pracę wyłącznie w porze nocnej, to pracodawca ma obowiązek zmienić jej rozkład pracy. Z takiej samej ochrony korzystać będzie kobieta, która opiekuje się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 roku życia. W przypadku jednak, gdyby zmiana rozkładu pracy nie byłaby możliwa, podmiot zatrudniający musi liczyć się z koniecznością zwolnienia pracownicy z obowiązku świadczenia pracy. Wówczas kobieta zachowuje swoje wynagrodzenia za pracę, której faktycznie nie wykonuje.

Badania? Dostaniesz wolne!

Kobiecie w ciąży przysługuje także zwolnienie od pracy w wyjątkowych sytuacjach, które związane są z koniecznością przeprowadzenia badań zaleconych przez lekarza w związku z ciążą. W myśl art. 185 § 2 Kodeksu pracy chodzi tu o te badania, które nie mogą być przeprowadzone poza godzinami pracy. Wówczas kobieta powinna zostać zwolniona z obowiązku świadczenia pracy na czas niezbędny do ich przeprowadzenia i – co ważne – wciąż zachowuje wynagrodzenie za pracę. W ten sposób ustawodawca wyklucza konieczność składania wniosku urlopowego.